PROGRAM NAUCZANIA JĘZYKA POLSKIEGO DLA OBCOKRAJOWCA (dziecka z Ukrainy)
W ROKU SZKOLNYM 2023/2024

Uczeń klas 1-3 Szkoły Podstawowej nr 4 w Białogardzie

1. Cele ogólne zajęć:
• pomoc uczniowi w przezwyciężaniu trudności w opanowaniu języka polskiego,
• nabycie przez ucznia kompetencji językowej umożliwiającej porozumiewanie się w języku polskim w podstawowym zakresie,
• wspieranie wszechstronnego rozwoju społeczno-emocjonalnego ucznia, zwłaszcza jego naturalnych zdolności i zainteresowań.

2. Cele szczegółowe:
• zainteresowanie dziecka językiem i kulturą polską,

• rozbudzenie w dziecku chęci porozumiewania się w języku polskim,
• rozbudzanie w dziecku uczucia radości i satysfakcji z nauki języka polskiego,
• kształcenie i rozwijanie komunikacyjnych kompetencji językowych oraz sprawności językowych w zakresie recepcji (rozumienie ze słuchu, czytanie) i produkcji (mówienie i pisanie),
• rozwijanie podstawowych umiejętności służących świadomemu uczeniu się (głównie umiejętności czytania, pisania, liczenia, wypowiadania się) poprzez wyrównywanie braków programowych w wiadomościach i umiejętnościach wynikających  z nieznajomości języka polskiego,
• wzmacnianie chęci poznawania i uczestnictwa w polskiej kulturze, np. poprzez czyny udział w życiu szkoły i miasta,
• kształtowanie umiejętności porozumiewania się z rówieśnikami, współpracy w grupie w środowisku szkolnym,
• stworzenie podstaw językowych, psychologicznych, społecznych i kulturowych do dalszej nauki na kolejnych etapach edukacyjnych,
• uwzględnianie indywidualnych potrzeb dziecka, umacnianie wiary we własne siły i umożliwianie osiągania sukcesu na miarę jego możliwości.

3. Metody pracy (podział według Czesława Kupisiewicza z dodanymi metodami aktywizującymi i programowymi):
• metody podające – oparte na słowie: wykład informacyjny, opowiadanie, pogadanka, opis, dyskusja, praca z książką
•  metody oparte na obserwacji i pomiarze: pokaz, pomiar
•metody  oparte na praktycznej działalności:  zajęć praktycznych
•metody  aktywizujące: burza mózgów, sytuacyjna, inscenizacji,  drama, gry dydaktyczne

•  metody programowe: z użyciem komputera, z użyciem podręcznika programowego.

4. Formy pracy: praca indywidualna i zbiorowa: praca w grupach i praca z całą klasą. Praca indywidualna i zbiorowa może być jednolita lub zróżnicowana. Przykładowo: forma pracy grupowej jednolita - każda grupa wykonuje te same zadanie. Forma pracy grupowej zróżnicowana -  każda z grup wykonuje inne zadanie.

5. Środki dydaktyczne:
• słuchowe (audycje radiowe, nagrania magnetofonowe)• wzrokowe (przeźrocza, filmy, programy komputerowe)• wzrokowo-słuchowe (film dźwiękowy, audycje telewizyjne, nagrania magnetofonowe);– konwencjonalne• podręcznik• pomoce graficzne• modele• obrazy, naturalne okazy
6. Treści kształcenia edukacji polonistycznej:
- usprawnianie mowy (ćwiczenia z zakresu emisji głosu – właściwe artykułowanie głosek i akcentowanie sylab),
- ćwiczenia w mówieniu (poprawne wypowiadanie wyrazów i budowanie zdań, opowiadanie historyjek obrazkowych i sytuacyjnych),
- utrwalenie znajomości liter alfabetu, ich poprawne i kształtne pisanie, właściwe łączenie w wyrazy oraz porównywanie z drukowanymi,
- praktyczne stosowanie znajomości liter,
- układanie wyrazów z ruchomego alfabetu,
- rozróżnianie samogłosek i spółgłosek,
- utrwalanie pojęć: zdanie, wyraz, sylaba, liter, głoska,
- budowa zdania, liczenie wyrazów w zdaniu, sylab i głosek w wyrazie,
- ćwiczenia w analizie i syntezie słuchowo-wzrokowej wyrazów,
- ćwiczenia w czytaniu różnych tekstów: głoskami, sylabami, wyrazami, metodą globalną i zdaniami
- doskonalenie techniki czytania (tempo, poprawność, rozumienie)
- wdrażanie do głośnego i cichego czytania ze zrozumieniem,
- rozpoznawanie zdań oznajmujących, pytających i rozkazujących,
- rozpoznawanie części mowy: rzeczowników, przymiotników i czasowników,
- rozpoznawanie rodzajów oraz liczb poznanych części mowy,
- znaki interpunkcyjne: kropka, przecinek, dwukropek,
- układanie prostych zdań z rozsypanek wyrazowych,
- utrwalanie poznanych zasad ortograficznych (pisownia dwuznaków i zmiękczeń, używanie wielkiej litery, przestrzeganie poprawności ortograficznej poznanych wyrazów),
- ćwiczenia w kształtnym pisaniu i właściwym łączeniu liter,
- ćwiczenia w poprawnym przepisywaniu tekstów,
- ćwiczenia w pisaniu z pamięci zdań oraz próby pisania wyrazów i krótkich zdań ze słuchu,
- układanie i zapisywanie zdań,
- nauka rymowanek, wierszyków i piosenek w języku polskim,
- korzystanie z gier dydaktycznych: domino sylabowe, domino literowo-obrazkowe, memo itp.

7. Tematyka zajęć:

1. Alfabet
• poznawanie alfabetu,
• samogłoski i spółgłoski,
• litera a głoska,
• sylaba, wyraz, zdanie.
2. Kolory
• nazewnictwo na podstawie warzyw i owoców oraz skojarzeń.
3. Ja i moi bliscy
• podstawowe informacje o sobie (imię, nazwisko, wiek, miejsce zamieszkania),
• witanie się i zwroty grzecznościowe,
• moje zainteresowania,
• emocje, marzenia, świat wyobraźni,
• najbliższa rodzina.
4. Moja szkoła i moja klasa
• pomieszczenia (sala lekcyjna, boisko szkolne, biblioteka, toaleta)
• pracownicy,
• przybory szkolne,
• koledzy i koleżanki.
5. Dom i otoczenie
• dom (pomieszczenia, meble),
• zabawki,
• podwórko, plac zabaw,
• ciekawe miejsca.
6. Człowiek
• części ciała,
• ubranie,
• zdrowie,
• posiłki,
• higiena osobista,
• zawody,
• komunikowanie się,
• uczucia.
7. Życie codzienne
• kalendarz (dni tygodnia, miesiące, godziny, pory dnia),
• podstawowe czynności dnia codziennego,
• obowiązki szkolne i domowe,
• gry, zabawy, koła zainteresowań,
• żywienie (artykuły spożywcze, posiłki i potrawy),
• zakupy (kupowanie, sprzedawanie, cyfry i liczby),
• ubranie (części garderoby).
8. Przyroda
• pory roku i pogoda,
• zwierzęta,
• rośliny.
9. Polska
• symbole narodowe,
• wielcy Polacy,
• miasta,
• zabytki.
10. Święta i tradycje
• Boże Narodzenie i Wielkanoc,
• Święta Narodowe,
• Święta rodzinne.
11. Podróże
• środki transportu,
• zachowanie w podróży,
• ciekawi ludzie, miejsca i wydarzenia,
• wakacje.
12. Język nauki
• podstawowe terminy z zakresu wiedzy o języku polskim,
• utrwalanie poznanych zasad ortograficznych.

Realizacja celów kształcenia jest możliwa poprzez:
• respektowanie dotychczasowych doświadczeń językowych ucznia,
• spiralny układ treści nauczania,
• selektywny dobór materiału językowego ze względu na jego dostosowanie do poziomu znajomości języka polskiego przez dziecko,
• stosowanie wielokanałowych sposobów prezentowania i ćwiczenia umiejętności językowych poprzez odwoływanie się do wszystkich zmysłów,
• odwoływanie się do zdolności naśladowczych uczniów w procesie dydaktycznym,
• wykorzystanie zróżnicowanych i atrakcyjnych dla dziecka technik nauczania, w tym technologii informacyjno-komunikacyjnych,
• odwoływanie się do zabawy jako podstawowej formy aktywności dziecka,
• dostosowane treści do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i kompetencji językowych ucznia.